Mega Enflasyon Muhasebesi Nasıl Kullanılır?

2003 İŞLEMLERİ

1. Ana Bilgi ;

(a) Hesap planı girişi;
Kebir hesap seviyesinde ilgili hesaplara "maddi değeri yok" işareti konulmalıdır. 



(b) Detay hesap seviyesinde ise, kebir bilgisinde maddi değeri "maddi değer yok" olan hesaplar için enflasyon fark hesap kodu bilgisi tamamlanmalıdır. 



Ekranda Enf. bilgileri sekmesine ilk geldiğimizde ise maddi değer ve enflasyon fark hesabı combosu dolu geliyor ancak diğer sekmelere geçip tekrar Enf. bilgileri sekmesine gelince maddi değer combosu boş olarak görünüyor. 


2. Katsayı İşlemleri; programı kullanılarak, yıllara ve aylara göre enflasyon katsayı endeks (ENFIND) ve tüketici fiyat endeks (TEFE) bilgileri tamamlanmalıdır. (Bu bilgiler sisteme yüklenmiş olarak gelmelidir.)



3. İşlemler; 

(a) Devir tablosu açılması.



Enflasyon işlemlerini yapabilmek için (ENFDEVIR) devir tablosunun boş olarak açılması gerekmektedir. Bu işlem sadece bir kez yapılmalıdır. Tekrar yapıldığında, daha önce sisteme girilmiş olan enflasyon düzeltme işlemleri tablodan silinir. (Tablo açma işlemini hesap kodu aralığında yapmak mümkündür ancak başlangıçta ve bir seferde tüm hesaplar için boş bir tablo açmak daha kolay ve kontrol edilebilir olacaktır.)

(b) Devir tablosu işlemleri; 2003 işlemleri için dönem aralığını 01.01.2003-31.12.2003 vererek ilgili her detay hesap kodu için önce dönem aralığı belirtilir ( 2003 işlemlerinde dönem aralığı 01.01.2003-31.12.2003, 2004'de ise 01.01.2004-31.12.2004 olacaktır. Bu dönem aralıklarının kullanıcıdan alınması yerine source içine gömülmesi, işlemleri aynı dosyada tutmak, programları 2003, 2004 diye çoğaltmak, sistemi daha anlaşılır ve daha sade kılabilir, şu durumda her hesap kodu için kullanıcı aynı dönem aralığını defaten girmek zorunda kalıyor. 2003 ve 2004 yıllarını geçmişte bıraktığımız için ara dönem işlemi olmayacağı, işlemlerin yılbaşı-yıl sonuna aralığında yapılacağı kesindir.), daha sonra sırasıyla (1) bilançoya giriş tarihini belirten bakiye tarihi, (2) bilançoya girişi defaten olan hesaplar için her bir girişi ayrı ayrı belirtebilmek için sıra no bilgisi (tek girişler için ay değeri girilmelidir), (3) düzeltme katsayısını belirleyici olan yöntem usul (ENFIND, STOKDEVIR, BASIT), (4) enflasyon fark hesabı, (5) düzeltme katsayısı, (... üç noktan butonuna basarak usule ve bakiye tarihine göre sistemdeki (ENFINDEX) dosyasından enflasyon indeks katsayısı taşınır), (6) düzeltme öncesi borç veya alacak tutarı, (7) düzeltme harici tutulacak olan, reel olmayan finansman maliyeti vb düzeltilmeyecek borç veya alacak tutarı (8) (düzeltilecek borç veya alacak tutarı (6) ve (7) tutarları arasındaki farktan oluşur) (9) enflasyon fark borç veya alacak tutarı (... üç nokta butonuna basarak düzelme katsayısı ile düzeltilecek tutarın çarpımı hesaplanır) her satırda ekrandan girilmelidir. Tüm hesaplar için bu işlem tekrar edilmelidir. Bilgiler tamamlandıktan sonra Farkları muhasebeye aktar işlemi ile oluşturulacak enflasyon düzeltme muhasebe fişine ait bilgiler, sistem ekrana ilgili satırdaki muhasebe fiş bilgileri alanlarına taşınır, kullanıcının bu bilgiler üzerinde ve muhasebe fiş bilgileri dolu olan satırın tamamı üzerinde herhangi bir güncelleme/iptal işlemi yapmasına izin verilmez.





(c) Farkları muhasebeye aktar; Enflasyon düzeltmesine tabii tutulacak her detay hesap kodu için, kısaca, bakiye tarihi, düzeltme öncesi değeri, usul bilgilerini girip üç nokta (...) butonlarını kullanarak hesaplattırdığı düzeltme sonrası enflasyon fark tutarı değerlerini bir önce program ile tamamladıktan sonra; yine işlemler menüsündeki Farkları muhasebeye aktar programında başlangıç bitiş hesap no aralığı, oluşacak enflasyon düzeltme fişinin tarihi, dip toplamda fişi kapatmak için kullanılacak borç veya alacak bacağı hesap kodu bilgileri verilir ve Muhasebeleştirme İşlemleri butonuna basılır. Böylece sisteme girdiğimiz değerler sonucu oluşan fark tutarları, fark hesap kodları ile birlikte belirtilen tarihteki muhasebe fişine kaydedilir, muhasebe fişinin dibi borç ise karşı bacağına Enf. Alacak hesap kodu ile borç tutarı kadar alacak yazılır, fişin dibi alacak ise karşı bacağına Enf. Borç hesap kodu ile alacak tutarı kadar borç yazılarak ENFLASYON DÜZELTME FİŞİ sistem tarafından kapatılır. Bu işlemleri her hesap kodu için ayrı ayrı yapabiliriz ancak tüm yapılan işlemleri ve 698 hesabın bakiyesini bir fişte görebilmek için, önce devir tablosu işlemleri programı ile tüm girişlerin bitirilmesi, daha sonra farkları muhasebeye aktar programının en küçük hesap ile en büyük hesap aralığında çalıştırılması uygundur. Ayrıca fiş tarihinin 2003 ve 2004 işlemleri için 31.12.2004 olacağı unutulmamalıdır.



4. Listeler;

(a) Fark Raporu (detaylı);
2003 işlemleri bitirildiğinde başlangıç-bitiş hesap kodu ve tarih aralığında fark raporu alınarak gerekli kontroller yapılır. Eğer düzeltme yapılması gerekiyorsa öncelikle ilgili enflasyon düzeltme muhasebe fişleri iptal edilmelidir.



(b) Fark Defteri; Frak raporu detaylı bilgiler verirken fark defteri, her hesap için bir satırda özet bilgileri içermektedir.



5. 2003 enflasyon düzeltme işlemleri muhasebe fişine aktarıldıktan sonra, gerek fiş dökümünü, gerek fark rapor ve fark defter dökümlerinden yararlanarak öncelikle MTA (mali tablolar) sistemini kullanarak 2003 düzeltilmiş bilançosu çıkarılmalıdır.



Bilanço rakamlarının enflasyon düzeltme fişindeki rakamlarla değiştirebilmek için yine MTA sistemindeki hesaplanacak tutarları değiştirme programı kullanılmalıdır.




2004 İŞLEMLERİ.

1. Katsayı işlemleri;
2004 itibari ile 2003 Aralık enflasyon endeksi 1,00000 dan 1,13840 olarak düzeltilmelidir.



2. Devir tablosu yine en küçük hesap ile en büyük hesap aralığı için sıfırdan açılmalıdır.



3. Hesapları devire taşıma işlemi yapılarak, mevcut 2004 muhasebe sistemindeki fiş bilgilerinden yararlanarak, düzeltme öncesi bilgilerin devri tablo işlemleri ekranlarına hazır olarak taşınması sağlanır. (enflasyon katsayı oranları, ondalık alanları en fazla 5 hane olacak şekilde yuvarlama esaslarına göre yuvarlanmalıdır.)



NOT: 2004 işlemleri için endeksin TEFE seçilmesi uygun olacaktır. Basit usullerde kullanacağımız basit ortalama katsayı oranı 2004 Aralık ve 2004 Eylül TEFE oranlarının formüle edilmesiyle hesaplanacaktır. Normal gerçek usullerde ise enflasyon katsayı oranı, 2004 Aralık TEFE oranının, işlem tarihindeki aylık TEFE oranına bölünmesiyle hesaplanacaktır. 2003 işlemlerinde ENFIND endeksini kullanmamızın sebebi, 2003 Aralık TEFE oranının, işlem tarihindeki yıl ve ay TEFE oranına bölünmesiyle oluşan sonuç enflasyon katsayı oranlarının, 1970 yılından 2003 yılına kadar hepsinin sisteme hazır olmasıdır.

Bu yapılan işlem sonucunda 2004 muhasebe sistemindeki muhasebe fişlerinden toplanan değerler, enflasyon devir tablosuna otomatik olarak taşınır ve devir tablo işlemleri ekranlarında aşağıdaki gibi gözlemlenebilir.



4. Devir tablosu işlemleri; bir önceki adımda otomatik taşınan işlemler üzerinde varsa gerekli düzenleme/iptal işlemleri tamamlanmalıdır. Güncelleme işlemleri 2003'deki gibi yapılır. Yine 2003'de olduğu gibi sırasıyla.

5. Farkları muhasebe aktarma işlemleri ile 31.12.2004 tarihili enflasyon düzeltme fişi oluşturulur.

6. Oluşan enflasyon düzeltme fişini dökümü ve/veya fark defter, fark rapor dökümlerinden yararlanılarak varsa gerekli yansıtmas/virman muhasebe işlemleri yapılmalı
daha sonra.

7. MTA sistemi kullanılarak 2004 düzeltilmiş bilançosu çıkarılmalıdır.